Theo cơ quan bệnh truyền nhiễm thế giới thống kê, vi rút viêm gan B mãn tính (HBV) là nguyên nhân chính của xơ gan, ung thư biểu mô tế bào gan (HCC) và là một trong mười nguyên nhân gây tử vong hàng đầu. Viêm gan B thể ẩn là một trong những nguyên nhân dễ dẫn đến xơ gan nhất.
Nguy cơ lây nhiễm
HBV có thể lây truyền từ mẹ sang con, lây truyền qua đường tình dục, qua đường máu và các thành viên trong gia đình thông qua sinh hoạt. Virus viêm gan B thường tồn tại dưới dạng: viêm gan B mãn tính, thể không hoạt động, viêm gan B thể ẩn (Hình 1). Viêm gan B mãn tính là sự hiện diện lặp đi lặp lại của kháng nguyên bề mặt viêm gan B (HBsAg) 6 tháng trở lên sau khi phát hiện viêm gan B cấp tính. Viêm gan B mãn tính có nồng độ virus HBV cao, có nguy cơ lây truyền cao và dễ dẫn đến viêm gan và xơ gan.
Khuyến cáo xét nghiệm viêm gan B thể ẩn
Viêm gan B thể ẩn thường có kết quả âm tính với xét nghiệm kháng nguyên huyết thanh bề mặt HBsAg nhưng có kết quả dương tính với HBV DNA. Viêm gan B thể ẩn thường xuất hiện ở bệnh nhân đồng nhiễm HCV, HIV. Tế bào gan của những bệnh nhân này thường xuất hiện ung biểu mô và xơ hóa gan.
Qua các nghiên cứu thử nghiệm người ta thấy rằng việc phát hiện viêm gan B thể ẩn bằng HBV DNA dựa trên phương pháp Realtime PCR có độ nhạy cao hơn các phương pháp xét nghiệm miễn dịch khác. Trong một số trường hợp, đột biến trên protein bề mặt HBV có thể làm giảm đáng kể độ nhạy của xét nghiệm HBsAg (hình 2).
Kết luận
Viêm gan B thể ẩn được xác định bằng sự hiện diện của HBV DNA trong huyết thanh hoặc gan của những người viêm gan nhưng không phát hiện HBsAg. Viêm gan thể ẩn có thể xuất hiện ở những người nhiễm HCV, HIV, đặc biệt là những người dương tính với HBcAg và người bị bệnh gan không rõ nguyên nhân. Tuy nồng đồ HBV thể ẩn thấp nhưng nguy cơ dẫn đến xơ gan, ung thư gan rất cao nên cần được xét nghiệm để phát hiên sớm.
Tài liệu tham khảo: Michael Torbenson and David L Thomas (2002) “Occult hepatitis B“