Biến thể phụ JN.1 gây ra COVID-19 đã xuất hiện tại Việt Nam

Theo Sở Y tế TPHCM, nhóm giám sát bệnh truyền nhiễm của Bệnh viện Bệnh nhiệt đới TPHCM và Đơn vị Nghiên cứu lâm sàng Đại học Oxford (OUCRU) đã giải mã trình tự gen các ca bệnh điều trị tại Bệnh viện Bệnh nhiệt đới TPHCM và cho kết quả: Trong 16 mẫu bệnh phẩm của bệnh nhân dương tính với SARS-CoV-2 trong tháng 12/2023 có 12/16 bệnh nhân (chiếm 75%) nhiễm JN.1 – biến thể phụ của Omicron.

Biến thể phụ JN.1 là gì?

JN.1 là một biến thể phụ từ biến thể BA.2.86 của Omicron, được Tổ chức Y tế thế giới (WHO) xếp vào nhóm “biến thể đáng quan tâm” (Variant of Interest – VOI) và là tác nhân làm gia tăng số ca mắc COVID-19 và tử vong tại một số quốc gia, trong đó có Thái Lan thời gian qua.

JN.1 là nhánh trực tiếp của BA.2.86, hay còn gọi là “Pirola ”, với một đột biến bổ sung ảnh hưởng đến khả năng trốn tránh khả năng miễn dịch. Vào tháng 12, JN.1 đã nhanh chóng vượt qua các biến thể khác (HV.1 và EG.5 hoặc Eris) để trở thành chủng thống trị ở Mỹ và trên toàn cầu.

Biến thể JN.1 có thể đang lây lan nhanh chóng của COVID-19 trong mùa đông này”, Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC) cho biết trong bản cập nhật đầu tháng 1.

Bên cạnh đó, kết quả giải mã trình tự gen còn ghi nhận có 1 ca nhiễm biến thể JN.1.1; 2 ca BA.2.86.1 và 1 ca XDD. Sở Y tế TPHCM cho biết, số ca nhập viện tại Bệnh viện Bệnh nhiệt đới TPHCM do COVID-19 có xu hướng gia tăng dần trong sáu tuần qua và đây là dấu hiệu rất đáng lo ngại.

Trao đổi với phóng viên ngày 24/1, TS.BS Lê Mạnh Hùng, Phó Giám đốc Bệnh viện Bệnh nhiệt đới TPHCM, cho biết, nhờ chủ động các giải pháp trong thu dung, điều trị nên sức khỏe của nhóm bệnh nhân điều trị tại bệnh viện đang được kiểm soát tốt.

“Với bản chất của siêu vi thì biến thể mới luôn xuất hiện và có khả năng né tránh miễn dịch gây nhiễm trong cộng đồng. Nếu biến thể không gây bệnh nặng thì chỉ xem là một loại cảm cúm bình thường” – TS.BS Hùng nói.

Theo thống kê của Trung tâm Kiểm soát Bệnh tật TPHCM (HCDC) trên địa bàn thành phố từ ngày 18/12/2023 đến hết ngày 22/1, các bệnh viện đã tiếp nhận 94 ca mắc COVID-19 điều trị nội trú đến từ TPHCM và một số tỉnh, thành khác. Trong đó; 17 ca bệnh nặng phải thở oxy và không có ca tử vong do COVID-19. Tất cả các ca bệnh nặng đều là người thuộc nhóm nguy cơ (có bệnh nền nặng) và chưa tiêm chủng đủ các mũi vắc xin phòng COVID-19 theo hướng dẫn của Bộ Y tế.

Theo Sở Y tế TPHCM, trong bối cảnh Tết Nguyên đán đang cận kề, các hoạt động giao lưu, đi lại sẽ tăng cao, sự xuất hiện biến thể mới làm tăng nguy cơ số ca bệnh và nhập viện do mắc COVID-19 tăng cao trong thời gian tới. Ngành Y tế TPHCM đã chỉ đạo các đơn vị liên quan tăng cường các giải pháp tầm soát, phát hiện và điều trị kịp thời những trường hợp nhiễm bệnh, hạn chế tối đa nguy cơ dịch bệnh lây lan trong cộng đồng.

Để phòng, chống COVID-19, ngành y tế khuyến cáo người dân không chủ quan, lơ là và tiếp tục thực hiện các biện pháp: đeo khẩu trang khi đến cơ sở y tế, nơi tập trung đông người hoặc có các triệu chứng về hô hấp khi có dấu hiệu mắc bệnh cần đến ngay cơ sở y tế gần nhất để được tư vấn, khám và điều trị kịp thời.

Các triệu chứng phổ biến của JN.1 là gì?

Theo WHO, biến thể JN.1 có những đặc điểm kháng nguyên mới, cho phép virus dễ dàng tấn công vào hệ miễn dịch nên dễ lây truyền hơn. Đây là nguyên nhân khiến JN.1 nhanh chóng chiếm ưu thế trong các biến thể SARS-CoV-2 gây bệnh trên toàn cầu. Tuy nhiên, chưa có bằng chứng cho thấy biến thể JN.1 gây bệnh nặng hơn các biến thể phụ khác của Omicron.

Các triệu chứng của JN.1 là gì?

Các triệu chứng của JN.1 dường như tương tự như các triệu chứng do các chủng khác gây ra, bao gồm:

• Đau họng

• Sổ mũi

• Ho

• Mệt mỏi

• Đau đầu

• Đau cơ

• Sốt hoặc ớn lạnh

• Mất cảm giác vị giác hoặc khứu giác

• Khó thở hoặc khó thở

• Buồn nôn hoặc nôn mửa

• Bệnh tiêu chảy

Theo CDC, loại và mức độ nghiêm trọng của các triệu chứng mà một người gặp phải thường phụ thuộc nhiều hơn vào sức khỏe và khả năng miễn dịch cơ bản của người đó hơn là vào biến thể gây nhiễm trùng.

Một số bác sĩ đã báo cáo rằng các triệu chứng hô hấp trên dường như bắt đầu bằng đau họng, sau đó là nghẹt mũi và ho.

JN.1 có dễ lây truyền hơn không?

Một trong những điểm chung của những (biến thể Omicron) này là chúng rất dễ lây lan và khi các biến thể mới xuất hiện, chúng dường như dễ lây lan hoặc thậm chí dễ lây lan hơn các biến thể trước đó.

Theo CDC của Mỹ, sự phát triển liên tục của JN.1 cho thấy biến thể này có khả năng lây truyền cao hơn hoặc trốn tránh hệ thống miễn dịch của chúng ta tốt hơn. JN.1 có khả năng lây truyền cao hơn virus gốc của nó.

CDC Mỹ cho biết, hầu hết người dân có kháng thể tự nhiên hoặc do vắc xin tạo ra để chống lại virus SARS-CoV-2, nhưng khả năng bảo vệ miễn dịch này mất dần theo thời gian. Chủng hiện tại dường như đang có tác động mạnh hơn các chủng trước đó” .

Theo TPO