Phát hiện vi khuẩn gây bệnh giang mai lây qua đường sinh dục
MỤC LỤC BÀI VIẾT
Bệnh giang mai là gì?
Bệnh giang mai là một bệnh nhiễm trùng lây truyền qua đường tình dục (STI) có thể gây ra các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng nếu không được điều trị. Nhiễm trùng phát triển theo các giai đoạn (sơ cấp, thứ cấp, tiềm ẩn và cấp ba). Mỗi giai đoạn có thể có các dấu hiệu và triệu chứng khác nhau.
Bệnh phổ biến như thế nào?
Các báo cáo về trường hợp mắc bệnh giang mai tiếp tục tăng kể từ khi đạt mức thấp lịch sử vào năm 2000 và 2001. Trong năm 2020, có 133.945 trường hợp mắc bệnh mới (tất cả các giai đoạn). Nam quan hệ tình dục đồng giới (MSM) đang phải chịu những ảnh hưởng nặng nề của bệnh. Chúng chiếm 43 phần trăm của tất cả các trường hợp giang mai nguyên phát và thứ phát trong báo cáo giám sát STD năm 2020. Họ cũng chiếm 53 phần trăm trong tất cả các trường hợp P&S nam. Tuy nhiên, tỷ lệ mắc bệnh đang gia tăng ở nam giới và phụ nữ dị tính trong những năm gần đây. Bệnh giang mai bẩm sinh tiếp tục là một mối lo ngại ở Hoa Kỳ. Giang mai bẩm sinh xảy ra khi một người mang thai truyền bệnh cho con của họ. Dữ liệu sơ bộ năm 2021 cho thấy hơn 2.100 trường hợp mắc bệnh giang mai bẩm sinh.
Bệnh lây lan như thế nào?
Bệnh giang mai lây lan từ người sang khác khi tiếp xúc trực tiếp với vết loét giang mai, được gọi là săng. Săng có thể xuất hiện ở trong, trên hoặc xung quanh dương vật, âm đạo, hậu môn, trực tràng và môi hoặc miệng. Bệnh có thể lây lan khi quan hệ tình dục qua đường âm đạo, hậu môn hoặc miệng. Người mang thai mắc bệnh cũng có thể truyền bệnh từ mẹ sang con.
Các dấu hiệu và triệu chứng khi mắc bệnh giang mai?
Thời gian trung bình từ khi mắc bệnh đến khi bắt đầu có triệu chứng đầu tiên là 21 ngày. Tuy nhiên, điều này có thể dao động từ 10 đến 90 ngày. Các triệu chứng của bệnh có thể giống các bệnh khác. Tuy nhiên, bệnh giang mai thường diễn tiến theo các giai đoạn có thể kéo dài hàng tuần, hàng tháng hoặc thậm chí hàng năm:
Giai đoạn ban đầu:
Một săng duy nhất (đầu tiên) đánh dấu sự khởi đầu của giai đoạn đầu tiên của bệnh, nhưng có thể có nhiều vết loét. Săng thường chắc, tròn và không đau. Nó xuất hiện tại vị trí xoắn khuẩn Treponema pallidum xâm nhập vào cơ thể. Những săng không đau này có thể xuất hiện ở những vị trí khó nhận thấy (ví dụ: âm đạo hoặc hậu môn). Săng kéo dài từ 3 đến 6 tuần và lành bất kể người đó có được điều trị hay không. Tuy nhiên, nhiễm trùng sẽ chuyển sang giai đoạn thứ phát nếu người mắc bệnh không được điều trị.
Giai đoạn thứ cấp:
Phát ban da hoặc tổn thương màng nhầy (lở loét ở miệng, âm đạo hoặc hậu môn) đánh dấu giai đoạn thứ hai của các triệu chứng. Giai đoạn này thường bắt đầu với sự phát triển của phát ban trên một hoặc nhiều vùng của cơ thể.
Phát ban trong giai đoạn thứ phát: Có thể xuất hiện khi săng ban đầu đang lành hoặc vài tuần sau khi săng lành, thường không gây ngứa. Có thể xuất hiện dưới dạng các đốm sần sùi, đỏ hoặc nâu đỏ trên lòng bàn tay và lòng bàn chân. Tuy nhiên, phát ban với hình dạng khác có thể xảy ra trên các bộ phận khác của cơ thể. Đôi khi chúng giống như phát ban do các bệnh khác gây ra.
có thể mờ nhạt đến mức khó nhận thấy. Condyloma lata là những tổn thương lớn, nổi lên, màu xám hoặc trắng. Chúng có thể phát triển ở những vùng ấm và ẩm ướt như miệng, nách hoặc vùng bẹn.
Ngoài phát ban, các dấu hiệu và triệu chứng của giai đoạn thứ cấp có thể bao gồm:
- Sốt
- Sưng hạch bạch huyết
- Viêm họng
- Rụng tóc loang lổ
- Nhức đầu
- Giảm cân
- Đau cơ
- Mệt mỏi
Các triệu chứng của bệnh giang mai thứ cấp sẽ biến mất dù có điều trị hay không. Tuy nhiên, nếu không điều trị, nhiễm trùng sẽ tiến triển đến giai đoạn tiềm ẩn và có thể là giai đoạn ba của bệnh.
Giai đoạn tiềm ẩn
Giai đoạn tiềm ẩn của bệnh giang mai là giai đoạn không có dấu hiệu hoặc triệu chứng rõ ràng của bệnh. Nếu không điều trị, bệnh sẽ tồn tại trong cơ thể mặc dù không có dấu hiệu hoặc triệu chứng. Bệnh giang mai tiềm ẩn sớm là giai đoạn bệnh tiềm ẩn khi nhiễm trùng xảy ra trong vòng 12 tháng qua. Bệnh giang mai tiềm ẩn muộn là giai đoạn bệnh tiềm ẩn khi nhiễm trùng xảy ra hơn 12 tháng trước. Bệnh giang mai tiềm ẩn không rõ thời gian là khi không có đủ bằng chứng để xác nhận nhiễm trùng ban đầu trong vòng 12 tháng trước đó. Giai đoạn tiềm ẩn có thể kéo dài trong nhiều năm.
Giang mai cấp ba
Giang mai cấp ba hiếm gặp và phát triển trong một tập hợp con của các bệnh nhiễm trùng giang mai không được điều trị. Nó có thể xuất hiện 10–30 năm sau khi một người bị nhiễm trùng và có thể gây tử vong. Giai đoạn bệnh cấp ba có thể ảnh hưởng đến nhiều hệ thống cơ quan, bao gồm:
- Não
- Dây thần kinh
- Mắt
- Tim mạch
- Mạch máu
- Gan
- Xương
- Khớp
Các triệu chứng của bệnh giang mai cấp ba khác nhau tùy thuộc vào hệ thống cơ quan bị ảnh hưởng
Ở bất kỳ giai đoạn lây nhiễm, bệnh có thể xâm nhập vào:
- Hệ thần kinh (giang mai thần kinh)
- Hệ thống thị giác (Giang mai mắt)
- Hệ thống thính giác hoặc tiền đình
Những nhiễm trùng này có thể gây ra một loat các triệu chứng.Các dấu hiệu và triệu chứng của bệnh giang mai thần kinh có thể bao gồm:
- Đau đầu dữ dỗi
- Cử động cơ bắp khó khăn
- Yếu cơ hoặc tê liệt
- Thay đổi vể trạng thái tinh thần hoặc mất trí nhớ
Các dấu hiệu và triệu chứng của bệnh giang mai ở mắt có thể bao gồm:
- Đau mắt đỏ
- Các đốm nổi trong tầm nhìn
- Nhạy cảm với ánh sáng
- Suy giảm thị lực
Các dấu hiệu và triệu chứng của bệnh giang mai tai có thể bao gồm:
- Ù tai
- Khó cân bằng
- Chóng mặt
Bệnh giang mai ảnh hưởng đến phụ nữ mang thai và em bé như thế nào?
Khi một người mang thai mắc bệnh, nhiễm trùng có thể lây sang thai nhi của họ. Tất cả những người mang thai nên được xét nghiệm bệnh giang mai trong lần khám thai đầu tiên. Một số người sẽ cần xét nghiệm lại trong tam cá nguyệt thứ ba (thai 28 tuần tuổi) và khi sinh. Điều này bao gồm những người sống ở những khu vực có tỷ lệ mắc bệnh cao hoặc có nguy cơ mắc bệnh khi mang thai.
Các yếu tố nguy cơ mắc bệnh khi mang thai bao gồm:
- Quan hệ tình dục với nhiều đối tác
- Tình dục kết hợp sử dụng ma túy hoặc mua bán tình dục
- Sử dụng methamphetamine hoặc heroin
Bất kỳ người nào sinh con chết non sau 20 tuần tuổi thai cũng nên được xét nghiệm giang mai.
Tùy thuộc vào thời gian một người mang thai mắc bệnh giang mai, họ có thể có nguy cơ cao bị thai chết lưu. Em bé cũng có thể chết ngay sau khi sinh. Bệnh giang mai không được điều trị ở người mang thai dẫn đến tử vong ở trẻ sơ sinh trong 40% trường hợp.
Một em bé sinh ra mắc bệnh có thể không có bất kỳ dấu hiệu hoặc triệu chứng nào của bệnh. Tuy nhiên, nếu không được điều trị ngay lập tức, em bé có thể phát triển các vấn đề nghiêm trọng trong vòng vài tuần. Những em bé không được điều trị có thể bị chậm phát triển, co giật hoặc tử vong. Trẻ sinh ra từ những người có kết quả xét nghiệm giang mai dương tính trong thời kỳ mang thai nên được sàng lọc giang mai bẩm sinh và khám kỹ lưỡng.
Làm thế nào để chẩn đoán bệnh giang mai
Các xét nghiệm Treponemal phát hiện các kháng thể đặc hiệu cho bệnh giang mai. Các xét nghiệm này bao gồm xét nghiệm sinh học phân tử Real-time PCR, TP-PA, các EIA khác nhau, xét nghiệm miễn dịch phát quang hóa học, immunoblots và xét nghiệm treponemal nhanh.
Ai nên xét nghiệm giang mai?
Bất kỳ người nào có dấu hiệu hoặc triệu chứng bệnh giang mai nên được xét nghiệm bệnh giang mai. Ngoài ra, bất kỳ ai có bạn tình bằng miệng, hậu môn hoặc âm đạo được chẩn đoán giang mai gần đây đều nên được xét nghiệm.
