- Ước tính có khoảng 3,7 tỷ người dưới 50 tuổi (67%) trên toàn cầu bị nhiễm virus herpes simplex type 1 (HSV-1), nguyên nhân chính gây ra mụn rộp ở miệng.
- Và có khoảng 491 triệu người trong độ tuổi 15-49 (13%) trên toàn thế giới bị nhiễm virus herpes simplex type 2 (HSV-2), nguyên nhân chính gây ra mụn rộp sinh dục.
- Hầu hết các trường hợp nhiễm HSV không có triệu chứng hoặc không được ghi nhận, nhưng các triệu chứng của mụn rộp bao gồm mụn nước đau hoặc loét có thể tái phát theo thời gian.
- Nhiễm HSV-2 làm tăng nguy cơ mắc phải và lây truyền nhiễm HIV.
MỤC LỤC BÀI VIẾT
1.Tổng quan
Virus herpes simplex (HSV), được gọi là herpes, là tác nhân nhiễm trùng phổ biến có thể gây ra mụn nước hoặc loét đau đớn. Virus chủ yếu lây lan qua tiếp xúc da kề da. Bệnh có thể điều trị được nhưng khó có thể chữa khỏi.
Có hai loại Virus herpes simplex.
- Loại 1 (HSV-1) chủ yếu lây lan qua tiếp xúc bằng miệng và gây nhiễm trùng trong hoặc xung quanh miệng (mụn rộp miệng hoặc vết loét). Nó cũng có thể gây ra mụn rộp sinh dục.
- Loại 2 (HSV-2) lây lan qua quan hệ tình dục. Loại này chủ yếu gây ra mụn rộp sinh dục, xuất hiện trên hoặc xung quanh bộ phận sinh dục, hậu môn, mông và đùi trong của người bệnh. Các mụn rộp này cũng có thể xuất hiện bên trong âm đạo.
Hầu hết mọi người không có triệu chứng hoặc chỉ có triệu chứng nhẹ. Nhiễm trùng có thể gây ra mụn nước đau đớn hoặc loét có thể tái phát theo thời gian. Thuốc có thể làm giảm các triệu chứng nhưng không thể chữa khỏi nhiễm trùng.
Năm 2016, ước tính có 3,7 tỷ người dưới 50 tuổi, tương đương 67% dân số toàn cầu, bị nhiễm HSV-1 (miệng hoặc bộ phận sinh dục). Hầu hết các trường hợp nhiễm HSV-1 mắc phải trong thời thơ ấu.
Herpes sinh dục do HSV-2 gây ra ảnh hưởng đến khoảng 491 triệu (13%) người trong độ tuổi 15-49 trên toàn thế giới (dữ liệu năm 2016). HSV-2 lây nhiễm cho phụ nữ gần gấp đôi so với nam giới vì lây truyền qua đường tình dục hiệu quả hơn từ nam sang nữ. Tỷ lệ hiện mắc tăng theo độ tuổi, mặc dù số ca nhiễm mới lớn tuổi nhất là ở thanh thiếu niên.
2. Con đường lây nhiễm
HSV-1 chủ yếu lây truyền qua tiếp xúc trực tiếp với virus trong vết loét, nước bọt hoặc bề mặt trong hoặc xung quanh miệng. Một số trường hợp ít phổ biến hơn, HSV-1 có thể lây truyền thông qua tiếp xúc bằng miệng-bộ phận sinh dục để gây ra mụn rộp sinh dục. Những người đã bị HSV-1 không có nguy cơ tái nhiễm, nhưng họ vẫn có nguy cơ mắc HSV-2.
HSV-2 chủ yếu lây truyền thông qua quan hệ tình dục bằng cách tiếp xúc với bề mặt sinh dục hoặc hậu môn, da, vết loét hoặc chất lỏng của người bị nhiễm virus. HSV-2 có thể lây truyền ngay cả khi da trông bình thường và thường lây truyền trong trường hợp không có triệu chứng.
Trong một số ít trường hợp, herpes (HSV-1 và HSV-2) có thể truyền từ mẹ sang con trong khi sinh, gây ra mụn rộp sơ sinh.
3. Triệu chứng
Hầu hết những người bị mụn rộp không có triệu chứng hoặc chỉ có triệu chứng nhẹ. Nhiều người không biết họ bị nhiễm trùng và có thể truyền virut cho người khác mà không biết.
Các triệu chứng có thể bao gồm đau rát, tái phát mụn nước hoặc loét. Nhiễm trùng mới có thể gây sốt, đau nhức cơ thể và sưng hạch bạch huyết.
Các triệu chứng có thể khác nhau trong đợt nhiễm trùng đầu tiên so với đợt tái phát. Nếu các triệu chứng xảy ra, chúng thường bắt đầu bằng ngứa ran, ngứa hoặc rát gần nơi vết loét sẽ xuất hiện.
- Các triệu chứng herpes miệng phổ biến bao gồm mụn nước (vết loét lạnh) hoặc vết loét hở (loét) trong hoặc xung quanh miệng hoặc môi.
- Các triệu chứng herpes sinh dục phổ biến bao gồm vết sưng, mụn nước hoặc vết loét hở (loét) xung quanh bộ phận sinh dục hoặc hậu môn.
Những vết loét và mụn nước này thường gây đau đớn. Mụn nước có thể vỡ ra, rỉ ra và sau đó đóng vảy. Trong lần nhiễm trùng đầu tiên, những triệu chứng có thể gặp:
- Sốt
- Đau nhức cơ thể
- Đau họng (herpes miệng)
- Đau nhức đầu
- Sưng hạch bạch huyết gần vị trí nhiễm trùng.
Người mắc bệnh có thể bị bùng phát lặp đi lặp lại theo thời gian. Khi tái phát thời gian nhiễm thường ngắn hơn và ít nghiêm trọng hơn so với đợt bùng phát đầu tiên.
4. Điều trị
Thuốc kháng virus thường được sử dụng để điều trị các đợt herpes đầu tiên hoặc tái phát. Chúng giúp làm giảm các triệu chứng và mức độ nghiêm trọng của chúng, nhưng chúng không thể chữa khỏi nhiễm trùng.
Điều trị các đợt tái phát có hiệu quả nhất khi bắt đầu trong vòng 48 giờ kể từ khi các triệu chứng bắt đầu.
Thuốc kháng vi-rút thường được dùng bao gồm acyclovir, famciclovir và valacyclovir.
Điều trị thường được khuyến cáo cho những người bị các đợt tái phát rất đau đớn hoặc thường xuyên hoặc những người muốn giảm nguy cơ gây mụn rộp cho người khác.
Thuốc giúp giảm đau liên quan đến vết loét bao gồm paracetamol (acetaminophen), naproxen hoặc ibuprofen. Các loại thuốc có thể được áp dụng để làm tê vùng bị ảnh hưởng bao gồm benzocaine và lidocaine.
Virus herpes simplex sống bên trong các tế bào thần kinh. Một số yếu tố kích hoạt có thể làm cho vi-rút hoạt động bao gồm:
- Bị bệnh hoặc sốt
- Tiếp xúc với ánh nắng mặt trời
- Thời kỳ kinh nguyệt
- Chấn thương
- Căng thẳng cảm xúc
- Phẫu thuật.
Đối với những người bị mụn rộp miệng do kích thích bởi ánh sáng mặt trời, tránh tiếp xúc với ánh nắng mặt trời và bôi kem chống nắng có thể làm giảm nguy cơ tái phát.
Để giảm các triệu chứng của mụn rộp miệng, mọi người có thể:
- Uống đồ uống lạnh hoặc ngậm kem
- Sử dụng thuốc giảm đau không kê đơn.
Đối với mụn rộp sinh dục, mọi người có thể:
- Ngồi trong bồn nước ấm trong 20 phút (không có xà phòng)
- Mặc quần áo rộng rãi
- Sử dụng thuốc giảm đau không kê đơn.
Có nhiều cách để giảm nguy cơ lây lan herpes bao gồm:
- Nói chuyện với đối tác của bạn về việc bị mụn rộp
- Không quan hệ tình dục nếu bạn có triệu chứng và luôn đeo bao cao su
- Không dùng chung các vật dụng chạm vào nước bọt (mụn rộp miệng).
5. Biến chứng có thể xảy ra
- HSV-2 và nhiễm HIV
Nhiễm HSV-2 làm tăng nguy cơ nhiễm HIV khoảng ba lần. Ngoài ra, những người nhiễm cả HIV và HSV-2 tăng khả năng lây lan HIV cho người khác. Nhiễm HSV-2 là một trong những bệnh nhiễm trùng phổ biến nhất ở những người sống chung với HIV.
- Bệnh nặng
Ở những người bị suy giảm miễn dịch, bao gồm cả những người bị nhiễm HIV tiến triển, herpes có thể có các triệu chứng nghiêm trọng hơn và tái phát thường xuyên hơn. Các biến chứng hiếm gặp của HSV-2 bao gồm viêm não màng não (nhiễm trùng não) và nhiễm trùng lan tỏa. Hiếm khi, nhiễm HSV-1 có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng hơn như viêm não (nhiễm trùng não) hoặc viêm giác mạc (nhiễm trùng mắt).
- Herpes sơ sinh
Herpes sơ sinh có thể xảy ra khi trẻ sơ sinh tiếp xúc với HSV trong khi quá trình sinh sản. Herpes sơ sinh rất hiếm, xảy ra ở khoảng 10 trong số 100.000 ca sinh trên toàn cầu. Tuy nhiên, đây là một tình trạng nghiêm trọng có thể dẫn đến ảnh hưởng thần kinh kéo dài hoặc tử vong. Nguy cơ herpes sơ sinh là lớn nhất khi người mẹ mắc HSV lần đầu tiên vào cuối thai kỳ.
6. Phòng chống
Những người có triệu chứng herpes miệng nên tránh tiếp xúc bằng miệng với người khác (bao gồm cả quan hệ tình dục bằng miệng) và dùng chung đồ vật chạm vào nước bọt. Những người có triệu chứng herpes sinh dục nên kiêng hoạt động tình dục trong khi gặp các triệu chứng. Cả HSV-1 và HSV-2 đều dễ lây lan nhất khi có vết loét nhưng cũng có thể lây truyền khi không có triệu chứng nào được cảm nhận hoặc nhìn thấy.
Đồng thời, sử dụng bao cao su thường xuyên và đúng cách là cách tốt nhất để ngăn ngừa mụn rộp sinh dục và các bệnh lây truyền qua đường tình dục khác. Những người có triệu chứng của herpes sinh dục nên được cung cấp xét nghiệm HIV.
Phụ nữ mang thai có triệu chứng herpes sinh dục nên thông báo cho cơ quan y tế. Ngăn ngừa nhiễm HSV-2 đặc biệt quan trọng đối với phụ nữ vào cuối thai kỳ khi nguy cơ herpes sơ sinh là lớn nhất.
7. Phương pháp
ABT chúng tôi hiện nay đang cung cấp bộ TopSENSI® HSV1-2 MULTIPLEX qPCR KIT (SQH-124) dùng để phát hiện đồng thời HSV1 và HSV2 từ mẫu huyết tương, sinh thiết bằng kỹ thuật multiplex real-time PCR.
Mời quý khách hàng xem chi tiết sản phẩm tại: https://abt-vn.com/san-pham/topcare-hsv1-2-multiplex-qpcr-kit/